بارش شهابی جوزایی که در کنار بارش شهابی برساوشی از پربارترین شهاببارانهای سالانهاند پنج شنبه و جمعهی این هفته (۲۲ و ۲۳ آذر) به اوج فعالیت خود میرسد. شهاببارانی با شهابهایی پرنور و پرتعداد که جذابیت زیادی برای منجمان آماتور دارد. پدیدهای که برای رصد آن به هیچ ابزار رصدی نیاز نخواهید داشت.

در زمان اوج بارش جوزایی میتوانید حدود پنجاه شهاب را در هر ساعت ببینید. به عبارتی تقریبا یک شهاب در هر دقیقه (به صورت میانگین) که بدون شک نمایش باشکوهی خواهد بود.
همانطور که از نام این بارش شهابی مخشص است کانون بارش شهابی جوزایی در صورت فلکی جوزا قرار دارد. صورت فلکی جوزا حوالی ساعت ۲ بامداد به بیشترین ارتفاعش از افق میرسد و این بهترین زمان برای رصد شهابهاست.
اگر مسیر حرکت شهابهای جوزایی را در مسیر مخالف حرکت شهاب امتداد دهید به کانون بارش، یعنی صورت فلکی جوزا، خواهید رسید. بنابراین احتمال عبور شهاب از هر نقطهی آسمان وجود دارد و شهابها فقط از نزدیکی کانون بارش گذر نمیکنند.

Credit: Sky & Telescope / Gregg Dindermann
چگونه بارش شهابی جوزایی را رصد کنیم؟
همانطور که اشاره شد برای رصد این پدیده به ابزار رصدی نیاز ندارید. کافی است به مکانی تاریک و دور از نور شهرها بروید، روی زیرانداز یا صندلی بنشینید و منتظر عبور شهابها شوید. با توجه به فصلی که در آن قرار داریم حتما لباس گرم به همراه داشته باشید. نوشیدنی گرم و تنقلات نیز به شما کمک خواهند کرد که رصد لذتبخشتری را تجربه کنید.
پس از غروب ماه در حدود ساعت ۲۲:۳۰ فرصت بهتری برای رصد شهابها ایجاد میشود و میتوانید شهابهای کمنورتر را نیز در آسمان ببینید.
بارش شهاب چگونه به وجود میآید؟
برخی از دنبالهدارها و سیارکها در مسیر حرکتشان به دور خورشید از نزدیکی زمین گذر میکنند و ذرات کوچکی از خود به جا میگذارند. اگر زمین در مسیر حرکت خود به دور خورشید از میان این ذرات گذر کند بارش شهابی ایجاد خواهد شد.
بارش شهابی جوزایی با عبور زمین از میان ذرات باقی مانده از سیارکی به نام ۳۲۰۰ Phaethon ایجاد میشود. ذرات به جا مانده از این سیارک با سرعت زیاد به جو زمین برخورد میکنند و سوختن آنها در جو باعث پدید آمدن بارش شهابی میشود.
نکاتی دربارهی رصد بارش شهابی جوزایی
– با توجه به فصلی که در آن قرار داریم حتما از لباس گرم مناسب و کافی استفاده کنید.
– نوشیدنیهای گرم و تنقلات مغذی به شما کمک خواهند کرد تا با انرژی بیشتری شب را به صبح برسانید.
– انتظار نداشته باشید که درست در هر دقیقه یک شهاب در آسمان ببینید. گاهی برای مدتی خبری نیست و ناگهان چند شهاب با فاصلهی زمانی اندک در آسمان گذر میکنند.
– اگر نتوانستید در روز پنج شنبه به رصد این پدیده بروید در شامگاه جمعه و سحرگاه شنبه نیز کماکان فرصتی برای رصد این پدیده هست. هرچند که تعداد شهابها تا حد زیادی کاهش مییابد.
– سازگاری چشم با تاریکی زمان میبرد. بهتر است پس از تاریک شدن آسمان به هیچ منبع نور قویای نگاه نکنید تا چشمانتان سازگاری با تاریکی را حفظ کنند. اگر به نور نیاز داشتید از چراغ قوههایی با نور قرمز استفاده کنید.