حدود یک ماه پیش تلسکوپ Pan-STARRS 1 در هاوایی نقطه‌ی کم‌نور متحرکی را در آسمان شناسایی کرد. در نگاه اول به نظر می‌رسید با سیارکی عادی روبه‌رو هستیم اما بررسی‌های بعدی نشان داد که این جرم اولین سیارک میان‌ستاره‌ای کشف‌شده است. سیارکی که پس از میلیون‌ها سال سفر در فضا از جایی خارج از منظومه‌ی شمسی به ملاقات ما آمده و پس از مدتی نیز منظومه‌ی شمسی را ترک خواهد کرد.
Credit: ESO/M. Kornmesser
این جرم که ۱I/2017 U1 یا Oumuamua (در زبان مردم هاوایی این اسم به معنی «فرستاده‌ای از دوردست که برای اولین بار آمده» است) نام گرفت به سرعت به یکی از سوژه‌های اصلی تلسکوپ‌های بزرگ تبدیل شد. تلسکوپ بسیار بزرگ (VLT) رصدخانه‌ی جنوبی اروپا (ESO) نیز به سرعت وارد عمل شد و به سنجش مدار، درخشش و رنگ این سیارک میان‌ستاره‌ای پرداخت. از آن جا که Oumuamua به سرعت در حال خروج از منظومه‌ی شمسی بود سرعت عمل اخترشناسان در انجام رصدهای دقیق اهمیت زیادی داشت.
رصدهای تلسکوپ بسیار بزرگ نشان داد درخشش این سیارک هر ۷/۳ ساعت (مدت زمان هر بار چرخش سیارک به دور خود) حدود ۱۰ برابر تغییر می‌کند. این تغییر شدید درخشش بیان‌گر آن بود که Oumuamua شکلی به شدت کشیده و سیگارمانند دارد. به عبارتی طول این سیارک حدود ده برابر پهنای آن است. این در حالی است که تا کنون سیارکی تا این حد کشیده را در منظومه‌ی شمسی ندیده‌ایم. رصدها نشان می‌داد که رنگ این سیارک میان‌ستاره‌ای مایل به قرمز تیره است. در این رصدها هیچ نشانی از غبار در اطراف Oumuamua دیده نشد تا مهر تایید دیگری باشد بر سیارک بودن آن.
این مشخصات بیان‌گر آن هستند که Oumuamua جرمی چگال، احتمالا سنگی و همراه با مقادیر زیادی از فلزات است. میزان آب یا یخ در این سیارک چندان قابل توجه نیست و رنگ سطحی تیره و مایل به قرمز آن احتمالا بر اثر تابش پرتوهای کیهانی در طی میلیون‌ها سال پدید آمده است. طول Oumuamua حداقل حدود ۴۰۰ متر است.
محاسبات مداری نشان داد Oumuamua از جایی در حوالی موقعیت ستاره‌ی پرنور نسر واقع وارد منظومه‌ی شمسی شده است. اما با توجه به فاصله‌ی زیاد نسر واقع و سرعت محدود این سیارک (که چیزی در حدود ۹۵ هزار کیلومتر بر ساعت است) این جرم نمی‌تواند ربطی به نسر واقع داشته باشد. چرا که برای رسیدن Oumuamua از نسر واقع به منظومه‌ی شمسی حدود ۳۰۰ هزار سال زمان لازم بوده و این در حالی است که نسر واقع ۳۰۰ هزار سال پیش در موقعیت کنونی قرار نداشته است.
اخترشناسان احتمال می‌دهند که این سیارک میان‌ستاره‌ای صدها میلیون سال در کهکشان راه شیری سرگردان بوده و به هیچ سامانه‌ی ستاره‌ای تعلق نداشته است. تا این که در نهایت از خانه‌ی ما در راه شیری، یعنی منظومه‌ی شمسی، سر در آورده است.
طبق تخمین اخترشناسان سیارک‌های میان‌ستاره‌ای تقریبا هر سال یک بار از منظومه‌ی شمسی گذر می‌کنند. اما آن‌قدر کم‌نورند که ثبت آن‌ها تا به امروز انجام نشده بود.
دانشمندان به رصد Oumuamua ادامه خواهند داد و تلاش خواهند کرد تا جزییات بیشتری از مبدا و مقصد آینده‌ی آن در کهکشان به دست آورند.
از فروشگاه آسمان شب دیدن کنید
