قرن‌هاست که اخترشناسان گذر دنباله‌دارها را در آسمان نظاره می‌کنند. هر کدام از این دنباله‌دارها عضوی از منظومهٔ شمسی‌اند که در مسیر حرکت‌شان به دور خورشید به نزدیکی زمین می‌رسند و چند وقتی مهمان آسمان شب می‌شوند.
اما به تازگی اخترشناسان دنباله‌دار (یا سیارکی) را یافته‌اند که به نظر می‌رسد از منظومه‌ای دیگر به ملاقات منظومهٔ شمسی آمده است.
در صورت تایید نتایج رصدهای اولیه، این دنباله‌دار که C/2017 U1 نام گرفته را می‌توان اولین دنباله‌دار میان‌ستاره‌ای شناخته‌شده دانست.
Credits: NASA/JPL-Caltech
البته سال‌هاست که فرضیهٔ وجود دنباله‌دار و سیارک‌های میان‌ستاره‌ای مطرح شده اما این اولین آشکارسازی چنین جرمی است.
اخترشناسان ۲۷ مهر امسال با استفاده از تلسکوپ PanSTARRS 1 موفق به رصد این جرم شدند. C/2017 U1 در زمان کشف بسیار کم‌نور بود و از قدر ۲۰ می‌درخشید. در بررسی‌های اولیه توضیح سرعت بسیار زیاد این جرم و مسیر حرکت عجیب آن با آن‌چه که از مدار دنباله‌دارها و سیارک‌های معمول منظومهٔ شمسی می‌دانستیم ممکن نبود. در نهایت و با رصدهای تکمیلی مشخص شد که این جرم به احتمال زیاد از جایی بیرون از منظومهٔ شمسی به ملاقات ما آمده است.
البته هنوز ماهیت این جرم به‌طور دقیق مشخص نیست. در ابتدا C/2017 U1 در دستهٔ دنباله‌دارها قرار گرفت اما پس از رصدهای دقیق‌تر توسط تلسکوپ بسیار بزرگ (VLT) اثری از گیسو (ابری از گاز و غبار که پیرامون دنباله‌دارها می‌بینیم) دیده نشد. پس از این رصدها نام این جرم به A/2017 U1 تغییر کرد و اکنون آن را به عنوان یک سیارک میان‌ستاره‌ای می‌شناسیم.
این جرم تقریبا عمود بر صفحهٔ منظومهٔ شمسی (صفحه‌ای که مدار سیارات منظومهٔ شمسی با دقت خوبی در آن جای دارند) به خورشید نزدیک شد و برهم‌کنشی با هیچ‌کدام از سیارات منظومهٔ شمسی نداشت.A/2017 U1 پس از ملاقات با خورشید از فاصلهٔ حدود ۳۸ میلیون کیلومتری (نزدیک‌تر از مدار عطارد به خورشید) اکنون رهسپار نواحی بیرونی منظومهٔ شمسی است و دیگر هرگز به این جا بازنخواهد گشت.
این جرم از راستای صورت فلکی شلیاق و با سرعت ۹۲ هزار کیلومتر بر ساعت وارد منظومهٔ شمسی شده است. اندازهٔ این سیارک نیز چیزی در حدود چهارصد متر تخمین زده شده است.
به نظر می‌رسد آشوب‌های موجود در منظومه‌های ستاره‌ای، همچون منظومهٔ شمسی، می‌تواند منجر به خروج برخی از اجرام منظومه شود. همان‌طور که پیش از این نیز سیارات بی‌خانمان (سیاراتی که به دور هیچ ستاره‌ای گردش نمی‌کنند) را در عالم دیده‌ایم، سیارک‌ها و دنباله‌دارهای بی‌خانمان نیز احتمالا در عالم کم نیستند.
PanSTARRS که موفق به کشف این جرم شد یک سامانهٔ نقشه‌برداری میدان دید باز است که با رصد مداوم آسمان به دنبال سوژه‌های متحرکی همچون دنباله‌دارها و سیارک‌هاست.
از فروشگاه آسمان شب دیدن کنید
