چهار سیارهی پرنور منظومهی شمسی تابستان امسال زینتبخش آسمان شامگاهی بودند. زهره، مشتری، زحل و مریخ در هفتههای اخیر شرایط رصدی مناسبی داشتند و این شبها پس از غروب خورشید به راحتی در آسمان دیده میشوند.

سه سیارهی دیگر منظومهی شمسی، یعنی اورانوس، نپتون و عطارد نیز این شبها حوالی نیمهشب و در آسمان صبحگاهی دیده میشوند. بنابراین میتوانید با استفاده از تلسکوپ هر هشت سیارهی منظومهی شمسی (هفت سیاره در آسمان و یک سیاره در زیر پایتان!) را در یک شب رصد کنید.
عطارد چندی پیش وارد آسمان صبحگاهی شد و اکنون ساعتی پیش از طلوع خورشید کمی بالاتر از افق شرق در آسمان دیده میشود. در حال حاضر شرایط رصدی عطارد برای رصدگران نیمکرهی شمالی بسیار عالی است. سیارهی گریزپای منظومهی شمسی را میتوانید حدود ۴۵ دقیقه پیش از طلوع خورشید کمی بالاتر از افق شرق و پایینتر از دو ستارهی کاستور و پلوکس، پرنورترین ستارههای صورت فلکی دوپیکر، ببینید.

تا به این جا شرایط رصدی هر پنج سیارهای را که به راحتی با چشم غیرمسلح دیده میشوند مرور کردیم. برای دیدن دو سیارهی اورانوس و نپتون اما باید از تلسکوپ استفاده کنید. اورانوس و نپتون حوالی نیمهشب به ارتفاع مناسبی از افق میرسند و خوشبختانه هر دو در نزدیکی ستارههای نسبتا پرنوری قرار دارند. اگر از دوربین دوچشمی یا تلسکوپی در بزرگنمایی کم استفاده کنید و ستارههایی را که در نقشه مشخص شدهاند را بیابید پیدا کردن اورانوس و نپتون کار مشکلی نخواهد بود.

رصد اورانوس و نپتون در زمان ماه کامل کمی مشکل است، به خصوص اگر از دوربین دوچشمی استفاده میکنید. با این حال رصد این دو سیارهی دوردست منظومهی شمسی با تلسکوپهای سه یا چهار اینچ به بالا تقریبا در هر زمانی ممکن است.


بازهی زمانی ده تا هجده شهریور بهترین فرصت برای رصدی هر هفت سیارهی منظومهی شمسی است. در این زمان ماه وارد آسمان صبحگاهی میشود و به اندازهی کافی از اورانوس فاصله میگیرد و از سویی دیگر عطارد نیز شرایط نسبتا خوبی دارد و فاصلهی آن از خورشید مناسب است.
برای دیدن هفت سیارهی منظومهی شمسی شب خود را با رصد سیارهی زهره آغاز کنید. زهره کمتر از دو ساعت پس از غروب خورشید به افق نزدیک میشود و فرصت چندانی برای رصد آن ندارید. پس از غروب زهره سیارات مشتری، زحل و مریخ در آسمان باقی میمانند. حوالی نیمهشب اورانوس و نپتون نیز به ارتفاع مناسبی از افق میرسند. پس از رصد این دو سیاره میتوانید استراحتی چند ساعته داشته باشید و در نهایت ۴۵ دقیقه پیش از طلوع خورشید عطارد را در افق شرق ببینید. پس از آن کافی است نگاهی به سیارهی زیبای خودمان بیندازید تا هر هشت سیارهی منظومهی شمسی را در یک شب رصد کرده باشید.